Ziekenhuis. Au.

ziekenhuisHoe komt het toch dat er steeds meer mensen ondersteuning zoeken bij andere genezers dan het ziekenhuis of de huisarts? Ik denk dat ik het weet. En het heeft nog niet eens te maken met waar je echt beter van wordt: dat weet je soms bij geen van beide soorten hulpverleners echt zeker.

In het ziekenhuis

“Spreek ik met Yoeke Nagel? Ik ben de arts die zojuist de kijkoperatie heeft gedaan. Alles is goed verlopen. We hebben een biebeliblom gevonden die we hebben kunnen flemedimoppen naar trictia. De kieredibom die we aantroffen in de hakkemidflipflop ziet er niet kroppedee uit zodat we goede hoop hebben dat we uiteindelijk, u moet hier denken aan een week of zes, meer duidelijkheid hebben of we ook de miksedikledder kunnen aanpakken in een wompedee procedure. Daarover gaan we uiteraard in overleg met u. Hebt u nog vragen?”
“Eh… ja, wel een paar. Hebt u kunnen zien waar de pijn vandaan komt?”
“Het lijkt erop dat de mekkedimom een sjimonak heeft gevormd. Dat kan pijn veroorzaken.”
“En waarom vormt een mekkedimom dan een sjimonak?”
“Ha ha! Mevrouw, als ik dat zou weten zou ik de nobelprijs winnen. Hebt u nog vragen?”
“Eh… ja. Over de eh…”
Oh jeetje, hoe heette dat allemaal ook al weer? Deze arts heeft het druk, dat kan ik zelfs door de telefoon merken. Wat zei ze nou precies? Au, trouwens. Kom, laat ik dan zelf maar proberen uit te zoeken wat er aan de hand is.
“Misschien is het handig om even op papier van u te krijgen wat u allemaal zei, dan kan ik het opzoeken en snap ik ook wat het betekent. Het operatieverslag zou wel handig zijn.”
“Uitstekend, ik zal dat doorgeven aan de hekerobonkoe van dienst. Die kunt u ook al uw vragen nog even stellen.”
“En hebt u ook kunnen ontdekken waar de pijn vandaan komt die er nu al langer dan een maand is?”
“Zucht. Zoals ik u zojuist al vertelde vermoeden we dat het hier gaat om de kieredibom die wat klopperdipop lijkt, maar daar kunnen wij niets aan doen, want daarmee maken we de kieredibom natuurlijk alleen maar meer sjimmedisjo. We zullen hier, dat zei ik al, nader overleg over hebben.”
“Dus de pijn blijft…”
“U kunt al uw verdere vragen stellen aan de hekerobonkoe. Ik wens u een fijne dag.”
Tuut. Loop loop loop. Au. Lift.  Zoek, zoek, verdwaal, au au au, zoek, even zitten, au, loop, aha.
“Bent u de hekerobonkoe? Zou u mij kunnen helpen aan een operatieverslag zodat ik kan nalezen wat er allemaal gebeurd is en wat we nu verder tegen de pijn kunnen doen?” Au au au.
“Het is niet gebruikelijk dat een operatieverslag wordt meegegeven, nee. Hebt u dit besproken met de arts?”
“Eh… ja. De arts leek het een goed idee om een operatieverslag mee te geven ja.”
Bluf. Au. Soms helpt het, als je iets echt heel graag wilt weten, in een ziekenhuis.
“Het is niet gebruikelijk zei ik zojuist al. In verband met de privacy, begrijpt u wel.”
Au. “Eigenlijk begrijp ik dat niet, nee. Inzage in de gegevens over je eigen operatie lijkt me informatief voor mezelf. Ik zie niet in hoe mijn privacy tegen mijzelf zou moeten worden beschermd. Ja, ik snap dat het ongebruikelijk is, maar ik zou toch heel graag dat verslag hebben van u.” Au. Au.
“U hebt de arts al gesproken? Dan heeft die u ook precies verteld wat er allemaal gebeurd is.”
“Ja, maar ik moet wel toegeven dat ik het niet allemaal direct kon volgen zodat ik het heel graag op papier wil zien om op te zoeken wat ik niet begrijp.” Au.
“In verband met de privacy…”
“Ik heb u gehoord, au, maar ik wil toch heel graag dat operatieverslag.”
“Daar hebben we dan wel printerproblemen bij.”
“Dan hoop ik dat u die op een of andere manier kunt oplossen. En anders schrijf ik het wel even over van een computerscherm.” Au, au.
“Zucht. Dat verslag staat vol met latijnse woorden hoor.”
“Daar gaan we uitkomen. Au. Ik stel het enorm op prijs als u het toch voor elkaar zou kunnen krijgen.”
“Als u nog vragen hebt kunt u die ook aan mij stellen.”
“Ik wil wel graag weten waar de pijn vandaan komt en wat we er tegen kunnen doen.”
“U krijgt medicatie mee tegen de pijn. Vragen over de diagnose zelf moet u aan de arts voorleggen.”
“Ja, dat is fijn, die medicatie. Maar ik wil graag weten waar de pijn vandaan komt en vandaar dat ik…”
“Momentje, ik kom zo weer bij u.”
Wacht wacht wacht. Au. Wacht. Au au.
“Nou, het is toch gelukt. We hebben wat printers moeten omzetten maar hier is het rapport. Latijnse termen he. Het is heus geen onwil hoor, maar de printer…”
“Geweldig! Dank u wel.”
Nu kan ik alle termen opzoeken en zien wat er eigenlijk aan de hand is, volgens de artsen hier, zodat ik weet wat er gebeurd is en wat ze te weten zijn gekomen.

De alternatieve genezer

“Ik wilde graag bij u langs komen met pijnklachten. Er staat al een operatie gepland voor overmorgen.”
“Oei, pijn, dat is vervelend zeg. En al een maand? Oh bah. Eigenlijk zitten we vol tot over twee maanden. Maar hier is natuurlijk haast bij omdat die operatie er aan staat te komen. Ik bel u zo terug.”
Tring…
“We hebben even wat geschoven in de agenda. Twee klanten zijn naar een andere datum gezet. We zien u graag morgenochtend. Dan kijken we wat we kunnen doen om de operatie zo goed mogelijk in te gaan. Wat meer energie, minder pijn, en uitvinden wat de bron is van de pijnklachten, daar streven we naar, al kunnen we natuurlijk niks beloven.”

Gezien worden als mens

Okee. Ik ben er echt van overtuigd dat zowel de arts van dienst in het ziekenhuis als de verpleegkundigen zich enorm inzetten voor hun werk. En ik ben er ook van overtuigd dat ze daadwerkelijk een zinvolle bijdrage kunnen leveren aan gezondheidsproblemen. Sterker nog: ze redden levens. En toch voel ik me in het ziekenhuis vooral een lastpost. Omdat ik vragen heb, omdat ik de weg er niet kan vinden en altijd een formulier lijk te missen, omdat ik er ben, en het programma van elke arts en verpleegkundige daar sowieso al mee verstoor.
Terwijl ik bij een alternatief genezer met minstens zoveel inzet maar met heel wat meer hartelijkheid word verwelkomd, op veel kortere termijn, en aanmerkelijk gelukkiger naar huis ga omdat ik het gevoel heb gezien te zijn als mens, met alles waar ik vragen over heb en waar ik mee zit.
Communicatie is niet alleen een techniek, het is de manier waarop je omgaat met elkaar.
Een volgende keer misschien over welke gezondheids-ingreep meer effect heeft.

Feodaaltaal

Fout

feodaaltaal
Echter, nochthans, evenwel, niettegenstaande – Woorden met klassieke elegantie. Je ziet de hoepelrok er nog omheen zwieren. Taal uit een lang vervlogen tijd: feodaaltaal. We gebruiken deze statige termen niet meer in het dagelijks leven. Terecht. Ze zijn gedateerd en hebben eigenlijk geen vanzelfsprekende betekenis meer.
Toch duiken ze regelmatig op in geschreven taal.
Ik geef niet graag een waardeoordeel over taal, maar dit is fout.

Gebruik echte woorden

Schrijftaal kan gerust anders zijn dan spreektaal. Maar gebruik dan wel woorden die we echt gebruiken in het dagelijks leven. Je raakt je lezer er eerder mee dan met woorden die (in tijd, in gebruiksgemak, in begrip) verder van ‘m af staan.
Op het moment dat er feodaaltaal in een tekst sluipt betekent dat meestal dat de schrijver probeert om indruk te maken op je. Moeilijk doen. Feodaaltaal is het modderspoor dat achtergelaten wordt door Vampierwoorden: bloedeloze woorden die geen beeld oproepen. Vervang ze.

Feodaaltaal

Vervang door

Alreeds Al
Desalniettemin Toch
Echter Maar
Evenmin Ook niet
Inzake Over
Met name Vooral
Niettemin Toch
Nochtans Toch
Pogen Proberen
Reeds Al
Slechts Maar
Tevens Ook
Thans Nu
Wellicht Misschien

Het woord is een poort

waar je klanten mee scoort

poorten
Natuurlijk, je wilt alles wel vertellen als je een website maakt.
Wie je bent, waar je je opleiding deed, met welke apparatuur je werkt, welke technieken je beheerst, hoe je bedrijfsruimte er uit ziet en door welke samenloop van omstandigheden je in het vak terecht kwam.
Niet doen.
Je aanstaande klant wil namelijk alleen maar weten of ze iets aan je product of dienst heeft.
Geef daarom liever een hint, niet meer dan dat. Zet de poort open voor je klant en laat ‘m er zelf doorheen lopen. Omdat het er goed uitziet voor ‘m.
Drie tips om die poort open te zetten.

Wat schrijf je op je site?

20160501_135330_resized1  Ga uit van je klant, niet van jezelf

Je lezer, die je klant kan worden, wil in eerste instantie over zichzelf lezen, wil gezien worden, herkend.
Schrijf dus: ‘Als je twijfelt over je teksten, dan lees ik graag even met je mee.’
Schrijf niet: ‘Ik volgde een opleiding tot schrijfcoach in 2010 en heb me gespecialiseerd in redigeerwerk.’
Je klant mag er vanuit gaan dat je weet wat je doet.

2  Los z’n probleem op

Je lezer, die je klant kan worden, wil weten dat z’n probleem straks is opgelost.
Schrijf dus: ‘Ben je dyslectisch? Dan haal ik even de taalfouten uit je tekst voor je.’
Schrijf niet: ‘Uit onderzoek is gebleken dat teksten met taalfouten minder serieus genomen worden.’
Dat weet ie al, dat is juist z’n probleem.

3  Overleg

Je lezer, die je klant kan worden, is net zo eigenwijs als jij.
Schrijf dus: ‘Hoe wil jij het graag? Ik pas me graag aan bij jouw stijl.’
Schrijf niet: ‘Ik zet mijn professionaliteit in om je teksten een zakelijke uitstraling te geven.’
Dat wil ie misschien helemaal niet.
 

Wat staat er nou? Vampierwoorden!

vampierwoorden5Er blijkt veelvuldig een discrepantie op te treden tussen intentie en generale implementatie van cognitief acceptabele linguïstische uitwisseling. Hoewel de breed gedragen richtlijn ten aanzien van voornoemd gegeven is te streven naar significante en duurzame modificatie van de status quo op het terrein van effectieve communicatie, is inmiddels steekproefsgewijs en empirisch vastgesteld dat van enige relevante verschuiving in participatie organisatiebreed geen sprake is, terwijl op het vlak van semantiek zelfs nog nauwelijks vooruitgang is geboekt.
Derhalve zal zo spoedig mogelijk een onderzoek worden ingesteld naar de economische consequenties van genoemd gegeven op middellange termijn, wat moet uitmonden in aanbevelingen die de effectiviteit hiervan zullen vergroten.

IETS GEMAKKELIJKER GEZEGD:
Het is niet waar, hoewel iedereen het zegt, dat er, nadat we het er een keertje over hebben gehad, verandering is geweest in het taalgebruik hier. Dat merken we allemaal dagelijks. Daar moeten we iets tegen doen, anders levert het verlies op.
OFTEWEL:
We snappen nog steeds niet waar het over gaat. Dat kost vast geld!

Vampierwoorden. Brrrrrr….

vampierwoorden3Nee. Het is echt niet nodig om alles in kindertaal op te schrijven. Maar in beleidsstukken, white papers, zakelijke memo’s en verslagen zitten vaak zulke draken van zinnen dat echt niemand meer snapt wat er staat. Dat is de bedoeling ook, mag je vrezen. Het zijn vampierwoorden. Ik schreef er al eerder over.

Waar komen vampierwoorden vandaan?

vampierwoorden4Vampierwoorden zijn woorden die geen beeld oproepen, vaag blijven en vooral verdoezelen wat er (misschien wel) bedoeld wordt. Of misschien ook wel niet…
Vampierwoorden worden ingezet als het moeilijk wordt. De boodschap is pijnlijk, de schrijver weet nog niet precies waar het over moet gaan, niemand durft de verantwoordelijkheid te nemen, er is nog niks besloten – dat zijn de situaties waarin vampierwoorden worden ingezet om de lezer te verwarren, te vermoeien en uiteindelijk moedeloos te laten hopen op betere tijden.
Tijden waarin gewoon gezegd of geschreven wordt waar het over gaat.
Okee. Nog een voorbeeldje dan. Maar eerst even dit:


Win een WoordWaardeBon

Welke vampierconstructies ben jij zelf zoal tegen gekomen in het wild? Op je werk? Bij de wijkvereniging? In de gemeenteraad?
Laat het me weten en maak kans op een
WoordWaardeBon van 25 euro!


Vampiertekst uit onverwachte hoek

vampierwoorden2Hoewel relevante cijfermatige onderzoeksgegevens omtrent generale implementatiemogelijkheden voor duurzame toepassingen in gangbare praktijksituaties tot dusver helaas ontbreken, wordt empirisch herhaaldelijk vastgesteld dat imponderabele en niet zelden cryptische technieken als het door toedoen van onder andere wilskracht en semi-klassieke sententies beïnvloeden van synchroniciteit alsmede modificaties van enige status quo, primordiaal significante effecten blijken teweeg te brengen.
IETS MAKKELIJKER GEZEGD:
Hoewel er nooit onderzoek naar gedaan is of je het ook algemeen toepasbaar kunt maken in het dagelijks leven, blijkt uit de ervaring dat niet-meetbare en vaak vreemde technieken, zoals het toeval beïnvloeden en veranderingen teweegbrengen met wilskracht en spreuken, duidelijk effect hebben.
OFTEWEL:
Magie werkt kennelijk.

Neem contact op voor meer waardevolle schrijftips

Visie kun je kopen

bij goede tekstschrijvers

schrijfcoachyoeke-320x200Ha. Ha. Ha. Een hele avond lachen met de hoogste baas van het land. In de VS is het al vanaf 1921 een traditie, gisteren had Nederland voor het eerst zelf een Correspondents’ Dinner. Met als grote olijkerd onze eigen minister-president Mark Rutte. Ha. Ha. Ha? Wat is er nou leuk aan die man?

Mark Rutte:
een geslaagde grap

Het geheim van een geslaagde grap is over het algemeen de scherpe visie die er onder ligt. Stapsgewijs volgt het succes van de grap dit proces:

  1. Er is iets mis gegaan
  2. Dat roept een sterke emotie op (schaamte, schuld, woede)
  3. Er wordt een vlijmscherpe analyse losgelaten op wat er mis ging
  4. In een korte, krachtige tekst toont de spreker aan wat de oorzaak was van wat er mis ging
  5. De emotie van de luisteraars ontlaadt zich in gelach.

Mark Rutte bleek hilarisch. En daar zit ‘m de verbijstering. Hoe kan een man als Mark Rutte grappig en spitsvondig uit de hoek komen? Een man die beroemd is om zijn absolute visieloosheid? “Ik zie dat niet,” zegt hij zelfs.

Tekstschrijver achter de schermen

schrijfcoachyoekenagelHet geheim van de grappige minister-president zit ‘m in het feit dat de vijf stappen naar een succesvolle grap niet door dezelfde persoon hoeven te zijn gezet. In dit geval misschien de eerste twee stappen wel: ja, er is iets misgegaan met de visie van de minister-president. Ja, dat roept sterke emoties op: schaamte voor je land, voor hoe stuurloos het wordt geregeerd. Maar die vlijmscherpe analyse en de korte, krachtige tekst, kwam niet van hem zelf. Die kwam van professionals. Van tekstschrijvers. “We zullen nooit weten wie het waren,” dreigt de pers al. Briljante, maar onzichtbare tekstschrijvers analyseren, hebben visie en schreven hilarische teksten die, vooruit maar, de minister-president keurig voorlas.

U krijgt visie en humor

tekstschrijver met visieZo werd dat hele Correspondent’s Dinner een groot reclamefestival voor een miskende beroepsgroep omdat ze altijd achter de schermen werken: tekstschrijvers. Visie en humor kunt u kopen bij professionals. Het lukte zelfs Mark Rutte op die manier.
Mail voor een vrijblijvend voorgesprek met een tekstschrijver met visie
 
 

Ik ben je lezer

bloglezerLieve Blogger,
Je bent met je gedachten bij mij als je je nieuwe blog schrijft. Dat waardeer ik.
Daardoor is je tekst vaak toegespitst op mijn belangstelling, mijn vragen, mijn ervaringen.
Je hoopt natuurlijk ook dat je blog door heel veel mensen gelezen wordt.
Dat snap ik. En ik gun het ze ook. Net zo goed als ik het jou gun dat je je ideeen met veel mensen kunt delen doordat ze je blog bekijken.
Maar als ik lees ben ik alleen. Zelfs als er iemand bij me zit lees ik als eenling jouw blog.
Daarom steekt het me als je me aanspreekt met ‘jullie’.
Als in: ‘Deze week vertel ik jullie graag iets over aanspreekvormen in blogs’.
Of: ‘Jullie zullen je wel afvragen waarom ik een week niet heb geschreven.’
Jaloers ben ik niet.
Ik weet dat er anderen  zijn voor je en dat is okee. Nee echt.
Maar zou je me er niet zo mee om de oren willen slaan in je blogs?
Ik ben het.
Je lezer.

Sociale media gebruiken

social media
Wat is het verschil tussen al die digitale communicatiekanalen en hoe kun je je sociale media gebruiken?
Dit plaatje geeft een uitstekend beeld van verschillende functies en gebruiksmogelijkheden van je social media.

Sociale media: niks veranderd (behalve de vorm)

Je prikbord, fotolijstje, adressenboekje, kaartenbak, telefoon en het openslaande raam.
Eigenlijk net als vroeger dus, maar dan digitaal.
Al ontbreekt er nog een hoop: zo zie ik geen Path staan (foto’s met tekst delen) en geen Blendr of Grindr (erotische dating voor he, bi en ho) geen blog, geen SnapChat (chat-appje van de nieuwe generatie) Google+ (netwerkberichten). Er is vast nog veel meer, want het gaat pijlsnel. Er verandert in wezen niks: mensen communiceren met elkaar. Maar daar kiezen we wel in rap tempo steeds andere vormen voor.

Hoe schrijf je dat in digitaal?

Vrijwel alle sociale media en telefoon appjes werken met tekst. Soms zelfs hele lastige tekst omdat het maar kort mag zijn. Een fotobijschrift bijvoorbeeld. Een Tweetje. Een oproepje. Daarom is het erg slim om handig te schrijven. Ook als je lang wilt schrijven. Een boek bijvoorbeeld. Je webteksten. Een scriptie. Of een blog. In digitaal of ouderwets. Maar wel vanuit het hart.

Kom een dag lang ‘Schrijven met het creatiepentagram’.
Zodat jouw frisse ideeën ook binnenkomen
via de Woordeur.

Tekstdag. Zaterdag 17 mei, van 9.30 tot 17.00 uur in Arnhem. Kost maar 140,- euro, incl. btw en het boek ‘Schrijven met het creatiepentagram’ om alles later nog eens in na te kijken.
 

Ik kan niet schrijven

Laat mij de puntjes op je I zetten voordat je blog de wereld in gaat

Laat mij de puntjes op je I zetten
voordat je blog de wereld in gaat


Ik kan geen auto’s repareren, kleding maken of hoogspringen. Ik ben ook niet zo goed in piano spelen, genealogie en meetkunde. Maar ik weet wel iets van schrijven.
Waarom zou jij van jezelf eisen dat je elke activiteit zomaar in de vingers hebt? Kom op. Geef het toe. Zeg het maar gewoon. ‘Ik kan niet schrijven.’ En dat is okee…
Lucht op he?

Professional kan het beter

Je komt nogal wat klussen tegen als je een eigen bedrijf hebt. Een heel aantal daarvan zul je moeiteloos zelf kunnen klaren, of je volgt er een cursus in zodat je de basis onder de knie hebt. Maar zelfs dan blijft elke klus op zich een vak. Voert een professional ‘m uit, dan wordt het gewoon beter, mooier, dan als je het zelf als leek doet. Jij bent toch ook het allerbeste in het werk waar je je bedrijf van hebt gemaakt?
Dus doe je je boekhouding zelf, maar laat je je jaaropgave doen door een gespecialiseerde boekhouder. Je bedenkt zelf hoe je website er ongeveer uit moet zien, maar je laat ‘m bouwen door een slimme IT-er.

Mijn puntjes op jouw I

Kies dan ook voor je blog, folder of webtekst op z’n minst de professionele blik van een schrijver, om te zien of je teksten werkelijk uitstralen wat jij wilt.
Laat mij de puntjes op jouw I zetten met een Blogcheck.
Stuur hem even langs, die tekst. Dan kijk ik er nog even naar en geef je wat verbetertips voordat jij ‘m online zet. Of ik schrijf ‘m voor je, nadat jij me verteld hebt wat je ongeveer wilt zeggen. Als je me laat weten hoeveel haast je hebt doe ik het bovendien razendsnel. Kun jij je lekker bezighouden met de dingen waar je echt goed in bent.

Prijzen blogcheck:
50 euro ex. btw voor een tekst tussen de 100 en 600 woorden.
75 euro ex. btw voor een tekst tussen de 600 en 1000 woorden.
Langere teksten in overleg.

Wacht!
Liever zelf beter leren schrijven?
Kom dan meedoen met de dagworkshop Schatschrijven!
16 februari in Zwolle,
121,- incl. btw.

Teveel om te schrijven

schrijftechniek

Wat laat je weg uit je tekst als je teveel weet?


“He knew too much,” grommen ze in Amerikaanse westerns voordat ze de held doodschieten.
Wie schrijft over een onderwerp waar hij veel van af weet, kan spontaan het verlangen voelen opkomen naar zo’n efficiënte afhandeling van zijn dilemma’s. Een verhaal, journalistiek artikel of blog, mag immers nooit te lang zijn.
Maar wat laat je weg? Probeer eens: bijna alle details. Op 1, 2 of 3 voorbeelden na.

Je weet te veel

Stel: je wilt in je verhaal bewijzen dat het weer invloed kan hebben op je stemming. Je hebt daar 26 grappige voorbeeldjes van uit de praktijk en je kent bovendien drie onderzoeken waarmee het bewezen wordt. Bovendien weet je dat de ene mens alleen maar een tikje chagrijnig wordt van vallend herfstblad, een ander het eigenlijk wel een vrolijk gezicht vindt en de derde geëmigreerd is naar een land zonder seizoenen om eindelijk af te zijn van z’n seizoensgebonden depressies. Stop! Te veel informatie! Dat verhaal wordt te lang! En toch wil je je lezers zorgvuldig en genuanceerd informeren.

1, 2, 3 voorbeelden

Lezers zijn goed opgevoed. Ook als ze zich dat helemaal niet bewust zijn. Daardoor hoef je niet alles te schrijven wat je weet, terwijl je toch al je informatie doorgeeft.
De truc is om gebruik te maken van patronen. Geef 1, 2 of 3 voorbeelden.
1- Status quo
‘Het weer is van invloed op je stemming. Veel mensen worden somber van regen.’
Geef je in een verhaal een enkel voorbeeld van een bewering, dan wordt dat gelezen als gemiddelde, als omschrijving van de status quo, als uitwijding van een stelling die geen tegenspraak duldt.
2- Ontwikkeling
‘Het weer is van invloed op je stemming. Regenachtig donker weer leidt vaak tot somberheid, terwijl een zwoele zomerdag de stemming er juist lekker in brengt.’
Als je twee voorbeelden geeft zal je lezer ervan uitgaan dat dit de twee uiteinden zijn van een ontwikkeling, een reeks mogelijkheden, lopend van ‘voor’ tot ‘na’, van ‘niet’ tot ‘heel erg’, van ‘wit’ tot ‘zwart’. Met die twee voorbeelden heb je dus de hele lijn van nuances en ontwikkelingen al binnen het bewustzijn van je lezer gebracht.
3- Compleet
‘Het weer is van invloed op je stemming. Treurigheid met regen, een zonnige kijk op het leven in een warme zomer, vertwijfeling bij mistflarden, het is eigenlijk een heel natuurlijk gegeven.’
Geef je drie voorbeelden, dan weet je lezer: ‘Dit is nog maar het topje van de ijsberg.’ Waar drie voorbeelden moeiteloos te vinden zijn door jou, kan lezer zelf naar hartelust verder fantaseren over de andere voorbeelden of ze er bij zoeken. Hij heeft daardoor het gevoel een compleet beeld te hebben (of te kunnen krijgen als hij echt zou willen, wat niet zo is).
En?
Als het waar is, heb je nu het gevoel een compleet beeld te hebben van hoe leespatronen werken, want je kreeg er drie voorbeelden bij. Ga er maar van uit dat er nog veel meer over te zeggen is. Mail me er even over.

In 7 stappen naar een happy end

happyendWanneer is je tekst klaar?

Wie schrijft kent het probleem: aan een tekst beginnen is nog niet zo’n toer. Maar wanneer is het nou eens klaar?
Met deze 7 stappen breng je je lezer met aandacht en plezier naar de conclusie (Klik hier) of het happy end van je verhaal.
Zowel voor zakelijke teksten als voor plezierschrijverij.

 
Stap 1:
Sluit de deuren

Bedenk waar je verhaal over moet gaan. Zakelijke tekst, fictie of non-fictie: je hebt een thema, een idee, een boodschap die je wilt delen met je lezer. Hoe beter je dat terrein afbakent, hoe meer ruimte je jezelf geeft om uit te weiden over details.
Stap 2:
Informeer naar bijzonderheden

Onderzoek wat je lezer al weet over je onderwerp en start je verhaal daar.
Dit is A, het begin van je tekst.
Stap 3:
Bepaal tot waar je gaat
Wat moet je lezer verzuchten als hij straks je tekst uit heeft? Bedenk het van tevoren en zorg dat je hem of haar daarheen leidt. Dit is Z, het einde van je verhaal, je happy end.
Tussen A en Z voer je straks je lezer aandachtig door het hele alfabet heen tot hij er is.
Stap 4:
Bouw het op en varieer

Bedenk tenminste 3 interessante handelingen, gebeurtenissen of beweringen om de aandacht van je lezer vast te houden. Zet ze bijvoorbeeld in een mindmapje. Wissel positieve en negatieve lading van de gebeurtenissen en emoties af. Begin met een heel interessante, dan de minst interessante, werk zo toe naar het einde, wat weer een knaller is. Dit zijn de ‘stepping stones’ waarlangs je je lezer leidt naar het hoogtepunt van je verhaal.
Stap 5:
Sssssssst… Fantasie spreekt!
Geest wil spelen. Laat daarom in je tekst hier en daar ruimte voor de fantasie van je lezer. Vertel niet wat er aan de hand is, maar schets een sfeerbeeld waardoor hij het zelf kan ontdekken. ‘Show, don’t tell’, wordt deze techniek genoemd.
Schrijf: ‘Hij sloot zijn ogen even. Zijn ademhaling versnelde hoorbaar en zijn neusvleugels bewogen als de vloedlijn – ritmisch en onstuitbaar.’
Niet: ‘Hij werd ongeduldig.’
Stap 6:
Begin. Ga door.

Nu begin je pas met het werkelijke schrijfwerk. Je verbindt de punten van aandacht die je al bedacht had met elkaar in een logische volgorde en maakt er een mooi geheel van.
Reken op drie fases voor je schrijfwerk:

  • -structuur bedenken (stap 1 tm 4),
  • -gezegend schrijven (stap 5 en 6),
  • -ambachtelijk schrijven (stap 7).

Gun jezelf geen uitwegen: je hoeft niet te zitten wachten op inspiratie of zoiets, je hebt je schrijfschema of je mindmapje bij de hand en je gaat gewoon door tot het klaar is.
Stap 7:
Klaar! En nu even opruimen.

Als je met je tekst aangeland bent bij punt Z, je conclusie, de lekkere uitsmijter of het happy end dat je had bedacht voor je verhaal, kun je stoppen.
Maar nog wel eventjes opruimen! Drink even wat, neem pauze. Dat geeft een frisse kijk.
Loop dan je hele verhaal door op losse eindjes, d’s en t’s, alinea’s die beter verwisseld kunnen worden, en meer ambachtelijk schrijfwerk.
Doordat je van tevoren al weet dat je deze klus achteraf doet, hoef je je niet steeds te laten afleiden door grammaticale of andere twijfels tussendoor. Gewoon lekker doorschrijven. Tot het klaar is.

Lees ook: ‘Schrijven met het creatiepentagram’. Te koop voor 14,50 bij je boekhandel of bij Bol.com