Zeg het niet
Staat een Groninger tegen een hek geleund, komt z’n buurman voorbij op de fiets en steekt z’n hand op.
‘Moi,’ mompelt ie erbij.
Steekt de Groninger ook z’n hand op en zwijgt.
Komt buurman later langs lopen op weg naar z’n eigen huis, steekt weer z’n hand op en zegt ‘Moi’.
Schudt de Groninger z’n hoofd en zegt tegen z’n vrouw: ‘Ouwehoer, die vent’.
Ooit was het woord bijzonder. Sterker nog: sommige mensen zeggen dat het woord bij God was – het was goddelijk. Daar spring je zorgvuldig mee om. Ik stel me zo voor dat het belangrijker was om te doen dan om te zeggen. Een aai over een bol geeft een duidelijke boodschap, daar heb je geen woorden bij nodig. Eten op tafel zetten, hout hakken, water halen, een kind baren, boerenkool van het land halen… dat zijn allemaal handelingen die prima woordeloos kunnen worden uitgevoerd.
Gebeurde er eens iets heel bijzonders, had je een heftige emotie of een stralend nieuwe gedachte, dan zei je iets. De aandrang tot spreken borrelde waarschijnlijk op in de voeten, werd groter en heviger tot een paar woorden, alleen de allernoodzakelijkste, de keel bereikten en de mond verlieten om dansend de wereld in te trekken. Een bijzonder moment was gemarkeerd met woorden.
Het was natuurlijk een rottijd voor journalisten, schrijvers en bloggers.
Tegenwoordig is het precies andersom. Momenten worden gemarkeerd als vacature voor woorden. Eens in de week moet er een nieuw blog verschijnen. Elke dag moet die krant vol. Er wordt veel gesproken over geldontwaarding, maar deze ontwaarding van het woord lijkt me minstens zo schadelijk; het woord is niet meer bij God tot het afgehaald wordt voor een noodzakelijk gebruik ervan om een dringende emotie weer te geven. Het woord, elk woord, wordt paraat gehouden, neergezet, herhaald en uitgekauwd om loze ruimtes mee te vullen. Ze zijn er niet meer om vorm te geven aan een diep verlangen, een grote angst of een verbijsterend inzicht. Er werden plekken gecreƫerd om er woorden neer te zetten, terwijl er eerder een dringend woord was dat een plek nodig had.
Om dat te compenseren gebruiken veel bloggers en andere schrijvers graag grote, belangrijke woorden die van zichzelf al wat lijken. Dat werkt niet.
De meeste lezers veranderen erdoor in Groningse boeren. Ze vinden bloggers maar ouwehoeren. En misschien hebben ze wel gelijk ook.
Op zondag 19 augustus 2012 geef ik daarom een dagcursus Schatschrijven in Amersfoort. Over hoe je zegt wat je moet zeggen in je blog, nieuwsbrief, website of folder. Niet meer.
Als je je vandaag nog inschrijft met het codewoord ‘moi’ geef ik je 10% korting.